Bilim insanları görme problemi olan katılımcılarla yaptığı çalışmada insanların da yarasalar gibi etrafındaki nesnelerin şeklini ve büyüklüğünü anlayabildiğini ortaya koydu. Yarasalardaki ultrason benzeri duyma kabiliyetinin insanlar tarafından belirli bir sürede öğrenilebildiği çalışmalara yansıdı.
Yarasalar gözleri kör olmasına rağmen ekolokasyonla etraflarındaki dünyayı algılayabiliyor. Bu konuda şimdiye kadar birçok araştırma yapıldı.
Ekolokasyon veya biyosonar yarasa, yunus ve balina gibi bazı memelilerin kullandığı biyolojik sonar olarak biliniyor. Terimin adı, ekolokasyonun yarasalardaki varlığını kanıtlayan Donald Griffin tarafından bulunmuştu.
Ekolokasyon hayvanın çıkarttığı sesi kullanan bir aktif sonar gibi çalışır. Uzaklık sesin çıktığı anla yankı’nın geri dönüşü arasında geçen zamanla saptanır. Ekolokasyon yapan hayvanların iki kulağı birbirinden hafifçe uzaktadır. Bu yüzden yankı, nesnenin pozisyonuna göre iki kulağa farklı zamanlarda ve farklı şiddetlerde varır. Süre ve şiddet farkı hayvan tarafından nesnenin pozisyonunu belirlemek için kullanılır. Ekolokasyonla hayvan sadece uzaklığı değil biçim ve büyüklüğü de saptayabilir.
Peki insanlar da yarasalar gibi ekolokasyon ile etraflarındaki dünyayı hissedebilir mi?
Özellikle görme duyularını kaybeden insanların ses konusunda daha hassas oldukları sıkça dile getirilir. Elbette Daredevil tarzında bir yaşamdan bahsetmek mümkün değil ancak insanların bu yeteneklerini geliştirebilecekleri belirtiliyor.
Yapılan bir araştırmaya göre toplam 10 haftalık bir çalışmanın sonrasında insanların ses dalgalarının nesnelerden yankılanmasına göre yakın çevresindeki engelleri tanımlayabileceği ifade edilmiş.
Görme problemi olan kişilerle yapılan testlerde katılımcılar dilleri ile çıkardıkları seslerin yankılarına göre nesnelerin boyutunu ve şeklini tespit edebilmiş.
Katılımcıların tam önündeki değil de 45 derecelik açı ile önünde duran engelleri daha iyi tespit ettikleri ifade ediliyor. Bir labirent içerisinde çok daha kolay bir şekilde yollarını bulabilmişler. Elbette bir yarasa hızı ve çevikliğini beklemek yanlış olur ancak insanların yaşam kalitesinin yükseldiği konusunda araştırmacılar oldukça emin.
İnsanların yarasalar gibi sadece duyarak etrafının farkında olabilmesi hakkında siz ne düşünüyorsunuz? Yorumlarınızı bekliyoruz.
